ISO 22000 System Zarządzania Bezpieczeństwem Żywności

ISO 22000 System Zarządzania Bezpieczeństwem Żywności

ISO 22000 Standard Zarządzania Bezpieczeństwem Żywności, to międzynarodowy standard, który pomaga firmom zaangażowanym, znajdującym się w dowolnym miejscu łańcucha żywnościowego, zapewnić bezpieczeństwo żywności.

Twórcy ISO 22000 zaczęli od podejścia do Systemów Zarządzania Jakością, które następnie zmodyfikowali, aby bardziej bezpośrednio odpowiadać zidentyfikowanym potrzebom producentów żywności. Norma obejmuje podejście do zarządzania systemami, metodę cyklu planowania czynności kontrolnych (PDCA) w celu ciągłego doskonalenia i myślenia opartego na ryzyku (podobnie jak wiele podobnych standardów). Najnowsza wersja ISO 22000 została opublikowana w 2018 roku.

ISO 22000 może być normą stosowana przez dowolną organizację w branży spożywczej, paszowej i innej branżowo, które mają chociażby fragment procesu biznesowego kontaktu z żywnością.

Norma ISO 22000, obejmuje cztery następujące zasady:

  • Programy wstępne, w tym dobre zasady wytwarzania,
  • Zarządzanie systemem,
  • Komunikacja,
  • Analiza zagrożeń i zasady krytycznego punktu kontrolnego.

Bliższe spojrzenie na analizę zagrożeń i zasady krytycznego punktu kontrolnego (HACCP)

HACCP jest powszechnie stosowaną, sprawdzoną metodą zmniejszania ryzyka bezpieczeństwa żywności w łańcuchu pokarmowym, w tym zagrożeń biologicznych, fizycznych i chemicznych.

HACCP opiera się na ośmiu podstawowych zasadach:

    Wykonaj analizę zagrożeń: Na tym etapie badasz swoje procesy i identyfikujesz, skąd mogą wynikać zagrożenia bezpieczeństwa żywności. Po zidentyfikowaniu zagrożeń należy je ocenić, aby określić ryzyko (więcej informacji na ten temat znajduje się w naszym artykule na temat oceny ryzyka).
    Zidentyfikuj krytyczne punkty kontroli: w tych punktach procesu produkcji żywności możesz kontrolować zidentyfikowane wcześniej zagrożenia bezpieczeństwa żywności. Oprócz wskazania punktu musisz także określić faktyczną kontrolę zagrożeń.
    Ustal maksymalne lub minimalne limity dla: temperatury, pH, poziomu soli, poziomu chloru, czasu i innych właściwości przetwarzania. Jeśli rzeczywiste warunki w procesie produkcji żywności wykraczają poza maksymalne lub minimalne przekroczone limity, musisz wdrożyć działania naprawcze i kontrolować wszystkie produkty, których dotyczy problem.
    Ustal limity krytyczne dla każdego punktu kontrolnego: Jakie kryteria należy spełnić, aby kontrolować zagrożenie w każdym krytycznym punkcie kontrolnym.
    Ustanów procedury monitorowania: określ, co będziesz mierzyć, jak będziesz mierzyć, i rozpocznij monitorowanie.
    Ustal działania naprawcze: Zdecyduj, które działania naprawcze podjąć, jeśli limit krytyczny nie zostanie osiągnięty.
    Ustanowienie procedur prowadzenia rejestrów: Utwórz system prowadzenia rejestrów, aby pokazać wybrane limity krytyczne, że zostały one spełnione i że Twój system jest pod kontrolą. Twój system prowadzenia dokumentacji powinien również spełniać wszelkie dodatkowe wymagania prawne.
    Ustanowienie procedur weryfikacji: po wdrożeniu systemu zarządzania bezpieczeństwem żywności opartego na ISO 22000, zweryfikuj go, aby upewnić się, że jest skuteczny w zapobieganiu i kontrolowaniu zidentyfikowanych przez ciebie zagrożeń.

Postępując zgodnie z wymaganiami normy ISO 22000, organizacja może:

  • Konsekwentnie zapewniać bezpieczne produkty spożywcze,
  • Skuteczniej stosować techniki zarządzania ryzykiem w zakresie bezpieczeństwa żywności.

ISO 22000 i certyfikacja

Twoja organizacja MOŻE uzyskać certyfikat ISO 22000, a taki certyfikat może dobrze służyć Twojej organizacji. Istnieją firmy zewnętrzne, które specjalizują się w certyfikacji ISO 22000.

Jednak nie jest wymagane uzyskanie certyfikatu w celu korzystania z zalet wdrożenia normy ISO 22000.

FSMS (z ang.Food Safety Management System), jak opisano w ISO 22000, ustanawia proces zarządzania bezpieczeństwem żywności, który ma zastosowanie w całej organizacji. Niektóre procesy, które organizacja może rozważyć na temat ISO 22000, obejmują:

     Ogólna polityka bezpieczeństwa żywności

     Cele, które będą napędzać wysiłki firmy w zakresie przestrzegania jej zasad

     Planowanie, projektowanie i dokumentowanie systemu zarządzania

     Utworzenie zespołu ds. Bezpieczeństwa żywności złożonego z wykwalifikowanych osób i przydzielenie obowiązków

     Ustanowienie procedur komunikacji dla komunikacji wewnętrznej i komunikacji ze stronami spoza firmy, takimi jak klienci, dostawcy i organy regulacyjne

  •  Plan awaryjny
  •  Plan regularnej oceny wydajności FSMS

Strategia zapewniania wystarczających zasobów umożliwiających działanie FSMS, w tym przeszkolonego i wykwalifikowanego personelu, infrastruktury i odpowiedniego środowiska pracy

  • Plan przestrzegania zasad HACCP

  • System poprawiający identyfikowalność i identyfikację produktów

  • System kontroli niezgodności produktów

  • Udokumentowana procedura wycofania produktów

  • Program audytu wewnętrznego

  • Plan ciągłego doskonalenia FSMS

  • Programy wstępne

  • Wymagania wstępne

Poszukując zgodności z ISO 22000, organizacje muszą ustanowić wstępne programy, których celem jest zmniejszenie prawdopodobieństwa zanieczyszczenia. Chociaż ISO identyfikuje pewne obszary i programy, które organizacje muszą wziąć pod uwagę, nie określa szczegółowych wymagań każdego programu. Zamiast tego każda organizacja opracuje własne programy w oparciu o swoje potrzeby.

ISO zawiera pewne wskazówki dotyczące opracowania tych programów wstępnych w ramach każdej specyfikacji technicznej, takich jak ISO / TS 22002-1, Programy wstępne w zakresie bezpieczeństwa żywności – Część 1: produkcja żywności. Niniejszy dokument zastępuje PAS 220. Ta specyfikacja ISO jest bardziej dostosowana do zastosowania z ISO 22000 i zawiera więcej szczegółów niż PAS 220.

Ważne jest, aby wiedzieć, że ISO / TS 22002-1 dotyczy tylko producentów żywności, a nie wszystkich organizacji w całym łańcuchu żywnościowym. Niektóre obszary ISO 22000 określa organizacje, które należy wziąć pod uwagę przy opracowywaniu programów wstępnych:

  • Zwalczanie szkodników

  • Obrona żywności, nadzór biologiczny i bioterroryzm

  • Konstrukcja i układ budynków

  • Zapobieganie zanieczyszczeniom krzyżowym

  • Przydatność sprzętu, czyszczenie i konserwacja

  • Udogodnienia dla pracowników i higiena osobista

  • Zarządzanie zakupionym materiałem

  • Układ pomieszczeń i przestrzeni roboczej

  • Procedury czyszczenia i dezynfekcji

  • Informacje o produkcie

  • Media, w tym energia, woda i powietrze

  • Magazynowanie

  • Utylizacja odpadów

  • Procedury wycofania produktu

Obecnie istnieją inne specyfikacje techniczne dla poszczególnych sektorów dostępne dla firm cateringowych, sektora detalicznego, biznesu opartego na usługach transportu i magazynowania, producentów pasz dla zwierząt, a także producentów opakowań do żywności.

 

Jakie są zalety wdrożenia i ewentualnej certyfikacji ISO 22000?

ISO 22000 pomaga organizacjom zminimalizować ryzyko związane z żywnością i poprawić wydajność, ponieważ odnosi się do bezpieczeństwa żywności. Czyni to, zapewniając ramy, które mogą wykorzystać do opracowania FSMS, systematyczne podejście do rozwiązywania problemów bezpieczeństwa żywności. Zgodność z ISO 22000 zapewnia takie korzyści, jak:

     Lepsze zdrowie i bezpieczeństwo – Minimalizacja ryzyka związanego z żywnością prowadzi do lepszych wyników w zakresie zdrowia i bezpieczeństwa dla klientów, innych użytkowników, pracowników i innych osób, które mogą mieć kontakt z żywnością.

Większa satysfakcja klienta – Posiadanie FSMS pomaga niezawodnie dostarczać produkty spełniające oczekiwania klientów.

Pomoc w spełnieniu wymogów regulacyjnych – Aby uzyskać certyfikat ISO 22000, wymagana jest zgodność z wymogami regulacyjnymi. Posiadanie systemu FSMS może pomóc firmom w spełnieniu tych wymagań i zrozumieniu, w jaki sposób wpływają one na organizację i jej klientów.

Pomoc w spełnieniu innych norm i wytycznych – ISO 22000 prowadzi do różnych innych międzynarodowych norm i wytycznych oraz może pomóc organizacjom w spełnieniu wymagań tych systemów.

Zwiększona przejrzystość – ISO 22000 pomaga organizacjom poprawić identyfikowalność swoich produktów i osiągnąć większą przejrzystość operacji.

Lepsza reakcja na ryzyko – Posiadanie systemu FSMS może pomóc organizacjom w szybszym i skuteczniejszym reagowaniu na problemy, które mogą zagrozić bezpieczeństwu żywności, pomagając im zatrzymać potencjalne zanieczyszczenie przed jego wystąpieniem.

Skrócony czas dochodzenia – jeśli dojdzie do zanieczyszczenia, FSMS pomaga organizacjom skrócić czas potrzebny na zbadanie wszelkich przypadków naruszenia bezpieczeństwa żywności, szybciej rozwiązując problem.

Sam standard oferuje również kilka zalet w stosunku do innych systemów:

     Spójna struktura – Struktura ISO 22000 jest podobna do innych norm międzynarodowych. Został zaprojektowany w celu płynnej integracji z innymi systemami zarządzania ISO, takimi jak ISO 9001, ISO 45001 i ISO 14001.

     Globalne uznanie – ISO 22000 jest dobrze znaną, międzynarodową normą. Certyfikacja tego produktu poprawia reputację organizacji wśród klientów, dostawców, inwestorów, grup regulacyjnych i innych stron na całym świecie.

     Zwiększone możliwości biznesowe – Certyfikacja, zgodnie z międzynarodowym standardem, takim jak ISO 22000, otwiera drzwi dla biznesu. Niektóre organizacje wymagają certyfikacji, zanim dostarczą pierwszą dostawę lub w inny sposób będą współpracować z Podmiotem o wysokiej kulturze organizacyjnej i świadomości.