Podmioty Publiczne – Compliance – Odpowiedzialność Funkcjonariuszy Publicznych

Odpowiedzialność Funkcjonariuszy Publicznych –

Ustawa z 20 stycznia 2011 r.   traktująca w zakresie odpowiedzialności majątkowej funkcjonariuszy publicznych za rażące naruszenie prawa jest podstawą orzecznictwa w Polsce.

W 2016 r. sądy powszechne skazały prawomocnie aż 190 funkcjonariuszy publicznych. W 2015 r. było to odpowiednio 134 urzędników, w 2014 r. ‒ 130, w 2013 r. ‒ 164, w 2012 r. ‒ 153, a w 2011 r. ‒ 170.

Znikoma część prawomocnie skazanych urzędników, otrzymała najniższy wymiar kary przewidziany w  art. 231 par. 3 k.k. Przepis ten mówi o działaniu nieumyślnym i wyrządzeniu znacznej szkody, za co przewidziana jest kara grzywny, ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do lat 2.

W 2016 r. w tym trybie skazanych zostało dwóch funkcjonariuszy publicznych, a w 2015 r. – jedna osoba.

Odpowiedzialność umyślna funkcjonariuszy publicznych –

Zdecydowanie większość funkcjonariuszy dopuściła się jednak znacznie cięższych przewinień. Tylko w 2016 roku sądy skazały bowiem prawomocnie sto osób (w 2015 r. było to 97 osób), którym wymierzono kary za przekroczenie uprawnień lub niedopełnienie obowiązków w zamian za uzyskanie korzyści majątkowej lub osobistej, za co grozi kara pozbawienia wolności od roku do 10 lat (art. 231 par. 2 k.k.).

W roku 2016 znacząco wzrosła w stosunku do roku poprzedzającego liczba prawomocnie skazanych funkcjonariuszy, którym zarzucono działanie na szkodę interesu publicznego lub prywatnego (art. 231 par. 1 k.k.). Za ten czyn przewidziana jest kara pozbawienia wolności do lat 3. W 2016 r. w tym trybie ukarano 88 urzędników (w 2015 r. – 36 osób).

Sankcje –

Art. 228 Kodeksu Karnego zaostrza kary za przyjmowanie łapówek właśnie przez pełniących funkcje publiczne. Kto przyjmuje korzyść majątkową znacznej wartości albo jej obietnicę, podlega karze pozbawienia wolności od lat 2 do 15, a jeśli korzyść ma wielką wartość, grozi nawet 20 lat więzienia. Nowe przepisy zwiększają więc maksymalny wymiar kary z 12 do 20 lat. Tak więc ostrzejsze sankcje dotyczą części prezesów także dużych państwowych spółek.

Osoba Publiczna –

Zmieniony art. 115 kk jasno precyzuje, że osobą pełniącą funkcje publiczne jest członek zarządu, rady nadzorczej lub komisji rewizyjnej, prezes, dyrektor  lub jego zastępca, prokurent, główny księgowy lub skarbnik w spółce handlowej, w której udział Skarbu Państwa, jednostki samorządu terytorialnego lub państwowej osoby prawnej, gdzie wartość udziału Skarbu Państwa przekracza 50 proc. kapitału zakładowego lub liczby akcji.